Θετικές και αρνητικές κριτικές για το έργο του Γιώργου Ιωάννου
«Το γιατί ο Ιωάννου είναι ένας από τους
κορυφαίους πεζογράφους μας το έχει εξηγήσει με πειστικότητα η κριτική.
Συνοψίζοντας την αξιολόγησή της θα λέγαμε ότι το έργο του, εκτός από την
ενάργεια με την οποία απεικονίζει την
ανθρώπινη μοίρα, αποτελεί και κομβικό σταθμό για την πεζογραφία μας. Κι
αυτό γιατί η γραφή του, με την ιδιότυπη και καίρια διατύπωσή της, αποτέλεσε
έναν βαθύ της εκσυγχρονισμό· ένα
συμβάδισμά της, θα προσθέταμε, με τις πλέον ουσιώδεις σύγχρονές της εκφράσεις
του δυτικού πεζογραφικού λόγου, το
οποίο συνέβαλε αποφασιστικά στην ανανέωση της πεζογραφίας μας. Το ιδιαίτερο
στην περίπτωση του Ιωάννου είναι ότι αυτός ο εκσυγχρονισμός υπήρξε ενδογενής·
ότι ο Ιωάννου τον κατόρθωσε όχι συνομιλώντας με τις σύγχρονές του δυτικές
αναζητήσεις, όπως σχεδόν πάντοτε συμβαίνει στη λογοτεχνία μας, αλλά με τη
σύνθεση και τη συγχώνευση σε ένα δραστικό κράμα των πλέον ζωτικών στοιχείων της
νεοελληνικής πεζογραφικής διαχρονίας»
Νάσος
Βαγενάς, Μετά είκοσι έτη, Βήμα, 18-9-2005
«Τελειώνοντας
εδώ με τα κατ’ εξοχήν αισθητικά συστατικά του έργου που με απασχόλησε, θα ήθελα
να επαναλάβω κάτι που είπα στην αρχή: πώς αυτό το έργο αποτελεί το νεότερο
κρίκο στην πιο εκλεκτή παράδοση της νεοελληνικής αφήγησης. Έτσι
που συγγραφέας του, εξαιτίας της ποιοτικής στάθμης της δουλειάς του, να παίρνει
θέση δίπλα στα λαμπρότερα ονόματα που έχει παρουσιάσει η πεζογραφίας μας»
Γιώργος
Αράγης,
Η μεταπολεμική μας πεζογραφία, Τόμος Γ, σελ. 162
«Με
την προοπτική, λοιπόν, αυτή πιστεύω ότι οι εικόνες της επαρχιακής Θεσσαλονίκης,
όπως προβάλλονται στο τρίπτυχο πεζογραφικό έργο του Ιωάννου, όσο κι αν είναι
φιλάνθρωπες και συγκινητικές, τολμηρές και θυμόσοφες, σκανδαλιστικές ή
φρόνιμες, καταλήγουν εξωτικές χρονογραφίες, επαναφέροντας από άλλο
δρόμο στην πεζογραφία μας στον ανακουφιστικό διάδρομο της ύστερης της ύπαιθρης
ηθογραφίας, που τώρα κλείνεται στα τείχη μιας βυζαντινής πόλης, ανάλογα όμως
γραφικής και εξίσου ακίνδυνης.»
Δημήτρης
Μαρωνίτης,
Επαρχιακή λογοτεχνία, ΒΗΜΑ,
29.07.1977
«Πολλές φορές ο Ιωάννου φτάνει σ’ ένα
είδος τοπικιστικού εθνικισμού, που είναι ιδιαίτερα εμφανής για τον ξένο αναγνώστη,
καθώς εκφράζει την αποστροφή του όχι μόνον για τους ξένους γενικά (δηλαδή τους
μη Έλληνες), αλλά και για τους Μωραίτες, τους Κρητικούς, ακόμη και για τους
Δυτικομακεδόνες, τους οποίους αποκαλεί «Μωραίτες (...) του βορείου χώρου»
Peter Mackridge, «παραμυθία Θεσσαλονίκης», σελ . 347
«Βεβαίως,
οι προσεγγίσεις ενός χώρου από τη λογοτεχνία δεν είναι αθώες και άμοιρες
ιδεολογικών επιβαρύνσεων, τείνοντας στην κατασκευή εξιδανικευμένων
εικόνων και αφηγήσεων, σε καταχρηστικές νοσταλγίες ή εθνικισμούς. Το
ερώτημα είναι μήπως πράγματι ο Ιωάννου, ιδιαίτερα με το ύστερο έργο του, διολισθαίνει
αθόρυβα σε μια στερεότυπη εικόνα του παρελθόντος. Μήπως πρόκειται για μια
ιθαγένεια η οποία παρακάμπτει ανεπιθύμητες πλευρές της Ιστορίας. «Θεσσαλονικείς» ήταν μόνον οι εντόπιοι
Έλληνες, αυτοί που κατοικούσαν εδώ από τα αρχαία χρόνια» («Η πρωτεύουσα των
προσφύγων»). Πολλές φορές παρεισφρέει ένας τοπικισμός
ο οποίος φαντάζει παρωχημένος, υποβαθμίζει την ατομική ευθύνη και παραπέμπει σε
μια φυλετική ανάγνωση των πραγμάτων. «Ήταν
οι νέοι κατακτητές, οι Μοραΐτες, οι αμέτρητοι Κρητικοί, οι Δυτικομακεδόνες -οι
Μοραΐτες αυτοί του βoρείου χώρου». («Το δικό μας αίμα»)»
Μάκης
Καραγιάννης, Επαρχιακή
λογοτεχνία -Νέες απορίες για μια παλιά ιστορία, ΑΥΓΗ
25.06.2006
Συμφωνείς ή
διαφωνείς με τις παραπάνω απόψεις; Γράψε σε λίγες γραμμές τη δική σου άποψη για
το έργο του Γιώργου Ιωάννου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου